Tessa en Pieter in Mozambique

Nampula, Mozambique














De komende 2 maanden hebben we gereserveerd voor een bescheiden expeditie door de rest van zuidelijk Afrika: via Malawi, Zambia, Botswana en Namibië naar Kaapstad. Op 26 Juli gaan we hier weg, en we zien jullie hopelijk eind September weer in Nederland en Duitsland!

Het is al lang geleden sinds ik mijn bijdrage heb geleverd aan deze site! Erg jammer, vind ik soms, maar tegelijkertijd is het soms zo druk dat ik gewoon geen zin heb om s’avonds weer achter de computer te gaan zitten. Het feit dat ik niets schrijf betekent niet dat er niets gebeurt! Eigenlijk gebeurt er te veel om het allemaal te kunnen opschrijven. Maar goed, bij deze zal ik maar weer eens een poging wagen…

Soms moet ik oppassen dat ik mij niet te druk maak hier … 4 studiejaren met een team van 9 mensen draaiende houden is zeker niet eenvoudig! En dan heeft iedereen maar een beeld van Afrika dat het allemaal zo gemoedelijk is – het gaat hier zeker niet altijd the African way zoals jullie misschien wel denken maar muitas das vezes, estamos todo dia a correr (vaak zijn we de hele dag aan het rennen). De meeste Mozambikanen die ik ken hebben verschillende banen: overdag, s’avonds en in het weekend, om meer geld bij elkaar te sprokkelen. Vrije tijd en hobbies kennen ze amper, want ja, de familie heeft natuurlijk ook aandacht nodig! Het resultaat is vaak dat voor geen enkele baan de inzet 100% kan zijn. Dat is ook the African way.

Door gebrek aan personeel en een enorme toename aan activiteiten ben ik sinds januari aan het les geven als tutor in de tutorgroepen van het 4de jaar. De studenten uit dit jaar zijn toen begonnen met het volgen van dubbele blokken/ vakken. Voor mij betekent dit veel meer werk omdat ik naast mijn hoofdtaken (organisatorische & coordinatie-taken mbt problem based learning van de faculteit, organiseren en opzetten van het curriculum, coordinatie van blok-ontwikkeling door andere tutoren, begeleiden & supervisie van tutoren in hun onderwijstaken om maar een paar taken te noemen) ook met veel inhoudelijke taken bezig ben. Zo ben ik de afgelopen maanden bezig geweest om het blok internationaal privaatrecht te ontwikkelen – het eerste 4de jaars blok dat in januari van start ging en waarvan studenten in de eerste week van maart tentamen hebben afgelegd. Een blok in het portugees en volgens mozambikaans recht ontwikkelen is niet niets (zo heb ik toch nog iets aan de vakken rechtsvergelijking die ik ooit in Maastricht heb gevolgd). Ik ben best een beetje trots op mezelf. Mijn Portugese collega João was zelfs verbaasd hoe goed ik portugees schrijf – ik denk dat het in vergelijking met sommige Mozambikaanse collega’s of studenten niet slecht is maar wel verre van perfect natuurlijk! In ieder geval was het een pittig tentamen en van de 53 studenten hebben 12 het niet gehaald, maar het doet me goed om te zien dat het merendeel van de studenten er hard voor heeft gestudeerd. En ik heb veel van hen geeist (het niveau was zeker niet veel lager dan in NL).

Ondertussen zijn de tutorgroepen van het volgende 3de jaars blok internationaal recht van start gegaan. De studenten uit mijn groep zijn weer erg gemotiveerd en bereiden de tutorgroepen goed voor. Daarnaast probeer ik tijd vrij te maken voor begeleiding van docenten (waarvoor ik eigenlijk hier ben, een vorm van capacity building, dus). Concreet betekent dit dat ik zal deelnemen aan de tutorsessies van mijn collega’s en hen dan achteraf feedback zal geven over hoe het is gegaan. Ook zijn mijn collega Félix en ik bezig – in samenwerking met de onderwijskunde faculteit – een training te plannen bestaand uit ca. 7 workshops met betrekking tot PBL onderwijs. Hoop dat dat allemaal lukt, want ondertussen ben ik ook bezig een van de laatste 4de jaars blokken mensenrechten & regionale integratie te ontwikkelen dat vanaf mei gaat lopen. Druk genoeg dus.

We willen graag onze nieuwe dekaan uitnodigen voor de workshops PBL. Tot nu toe lijkt hij helaas nog niet zo geinteresseerd te zijn in onze onderwijs-activiteiten - wij hebben hem al meerdere malen uitgenodigd een onderwijsgroep bij te wonen - om de dynamiek daarvan te proeven - maar hij zegt steeds dat hij geen tijd heeft. Hij is heel druk met de financieën van de faculteit en andere organisatorische zaken (die hij naar mijn mening voor een groot deel aan de financiële directeur zou moeten overlaten). Verder heb ik gemerkt dat hij niet altijd op de faculteit aanwezig is - als pater is hij ook druk met bezigheden in de kerk. Het is een vriendelijke & sympathieke man, rond de 35, maar helaas heeft hij weinig werkervaring. Het lijkt me ook niet makkelijk als je net 7 jaar in Rome hebt gestudeerd en gepromoveerd bent en dan ineens allemaal managament-taken op je moet nemen terwijl je de organisatie niet kent en weinig echte werkervaring hebt. Daarom lijkt het me juist van belang dat hij het product van de organisatie – de onderwijs-activiteiten – leert kennen en natuurlijk de mensen die daarmee bezig zijn. Ik heb voorgesteld om een wekelijks overleg te plannen met hem Félix, Abílio en mij om de lopende zaken te bespreken. De communicatie is namelijk ook een van de zaken die verbeterd zou moeten worden. We proberen hem zo goed mogelijk op weg te helpen – nu nog afwachten of het allemaal lukt.

Alsof het feit dat we veel te weinig personeel hebben en met 9 mensen de hele studie bestaand uit 4 jaren draaiende houden nog niet voldoende is, vertrekt binnenkort wéér een van onze beste docenten. Luís heeft een master mensenrechten in Zuid-Afrika gedaan en gaat werken voor de Nederlandse NGO SNV hier in Nampula. Leuk voor hem en ik gun het hem – maar stom voor ons. Dit is een van de grote problemen in ontwikkelingslanden in Afrika - en vooral in Mozambique waar het gebrek aan hoogopgeleide mensen groot is: NGO's zijn in principe de grote concurrenten van lokale organisaties en overheidsinstellingen. Zodra wij op de faculteit een goed iemand hebben die voor ons werkt en door ons getraind is gaat diegene naar een tijdje bij voorkeur voor een internationale NGO werken omdat salaris en arbeidsvoorwaarden daar veel beter zijn. Tenslotte zitten wij (de lokale organisatie dus) zonder voldoende goede mensen, moeten we weer nieuwe mensen aannemen, die weer opleiden….een vicieuze cirkel dus..... en voor ons heel vervelend (en niet bepaald bevorderlijk voor de ontwikkeling). Daarnaast zou natuurlijk ook het personeelsbeleid van de universiteit moeten verbeteren en daar zijn ze momenteel ook mee bezig (maar concurreren met NGO’s zal toch moeilijk blijven).

Ook al zijn er wel ups & downs, ik vind het werk hier met de studenten en sommige collega’s over het algemeen nog steeds wel erg leuk. Helaas is de situatie hier binnen de organisatie op dit moment zeker niet ideaal en ik merk dat het jammer genoeg langzaam toch bergafwaarts gaat, over kwaliteit gesproken. Hoe kan het anders met zo weinig mensen die zo veel moeten doen. Toch denk ik dat het in vergelijking met andere Mozambikaanse organisaties erg goed loopt hier. Ook ben ik ervan overtuigd, dat dit werk hier zin heeft. Investeren in onderwijs is zeker in Mozambique van groot belang en betekent investeren in een nieuwe generatie die wederom haar bijdrage kan leveren in de maatschappij. En als we geluk hebben heeft dit dan een multiplier effect. Ik hoop dat we met de workshops iets aan team-building en onderwijs-kwaliteit kunnen doen en daarnaast zou het natuurlijk van belang zijn dat onze nieuwe dekaan actief meedoet…dat blijft vooralsnog afwachten…

Het is een druk leven hier en het kost soms veel energie - ook door de temperaturen af en toe - maar tegelijkertijd is het zeker boeiend en interessant en zou ik het niet willen missen! Je hebt de vrijheid om initiatieven te ontplooien en veel verschillende zaken aan te pakken (alhoewel het nooit ophoudt en je altijd de indruk krijgt dat je toch te weinig doet). Mijn hoofd-doelstellingen voor dit semester zijn de goede afronding van het laatste jaar van de PBL opleiding (de Licenciatura); het begeleiden van collega’s en dan hoop ik erin te slagen om de directeur meer in het systeem te integreren en enthousiast te maken voor PBL.

Over een half jaar mogen jullie mij vragen of het is gelukt!

Om te voorkomen dat jullie denken dat we echt de hele dag in de zee liggen zal ik jullie weer eens bijpraten over mijn professionele bezigheden hier in de rurale watervoorziening en wat dies meer zij.

In “mijn” kantoortje in Nampula is het veel drukker geworden. Een paar maanden geleden was ik meestal alleen op kantoor, met nog een paar mensen in het veld. De laatste tijd waren er 2 collega’s die sliepen, werkten en aten op ons minikantoor annex jeugdherberg. Daarnaast zitten er nu zeker 7 mensen continu in het veld. Het is wel veel leuker op die manier te werken, met wat mensen om je heen. Maar het was erg druk en chaotisch, we hebben echt groeistuipen. Zo hebben we binnen 2 weken 3 auto’s gekocht en 6 mensen aangenomen. Idioot hoor, ik met mijn brakke Portugees sollicitatiegesprekken voeren.

Ik heb vanuit het kantoor in Nampula op dit moment projecten lopen in alle fasen van de watervoorziening. We beginnen volgende week met een training in Pemba waar mensen opgeleid worden om een “estudo de base” uit te voeren, een nulmeting voor de behoefte aan drinkwater op het platteland. Daarnaast hebben we nu drie projecten voor het uitvoeren van “sitings”, hydro-geologisch onderzoek waarbij je de beste plaats bepaalt om een waterput te slaan. Ten slotte hebben we 2 “fiscalização” projecten lopen, waabij we toezicht houden op de constructie van de putten.

Na maanden van offertes heen en weer schuiven hebben we een paar weken geleden eindelijk opdracht gekregen voor het project in Pemba. Pemba is de hoofdstad van de provincie Cabo Delgado, en ligt helemaal in het noorden van Mozambique aan het strand. Nadat ons eerste bezoek aan de opdrachtgever door een kapotte auto niet door kon gaan, besloten we te gaan vliegen. Maar er waren geen vluchten op de dagen die we nodig hadden, dus werd het toch weer wachten tot een van de auto’s uit de garaga zou komen.

Uiteindelijk ben ik samen met collega Diamantina eergisteren naar Pemba gereden. Gelukkig waren alle gaten in de weg pas geleden opgevuld, dus we konden lekker doorrijden. Onderweg had ik bedacht dat ik het reservewiel vergeten was, en onderweg stikt het niet echt van de garages. Ook de ANWB laat het hier afweten, dus ik was blij dat we de 450 kilometer zonder ellende door konden rijden. Onderweg nog een indrukwekkende regenbui over ons heen gekregen, maar om 17:00 kwamen we veilig in Pemba aan.

Onze opdrachtgever, Aga Khan, heeft voor ons appartementjes gehuurd in Complexo Caracol, direct aan het strand. Ik had hier met Tessa al eens geslapen tijdens de jaarvergadering van ICCO, en toevallig krijg ik nu precies dezelfde kamer. De kapotte airco is vervangen, maar de douche lijkt nog steeds meer op een druipgrot dan op iets anders . Een half uur na aankomst lig ik in de schemering al in zee (dus toch!). Met vermaak denk terug aan Van der Valk hotels langs de snelweg waar ik in Nederland wel een sliep voor mijn werk.

Aga Khan Foundation is een islamitische NGO met haar wortels in Pakistan, weet ik na wat Googlen. Gisterochtend om 9:00 gaan Diamantina en ik kennismaken met de mensen daar, en het contract tekenen. Het kantoor zit naast het “Predio de sete andares”, het gebouw met de zeven verdiepingen, wat het hoogste is van Pemba. We worden erg koel ontvangen, het hele katoor lijkt wel een vrieskist door de loeiende airco’s. Gelukkig zijn de mensen aardig en meteen erg collegiaal. Mijn directe opdrachtgeefster heeft, zoals veel mensen hier in de watersector, een jaar in Delft gezeten. Verder zit het kantoor vol met een interessant internationaal mengsel van echte Mozambikanen, een paar bloedmooie Indianos-vrouwen (uit India of Pakistan, dat kan ik niet zien), en aan het accent te horen nog een groepje Duitsers.

Het tekenen van het contract duurt tot 14:30, want er moeten nog wat kleinigheden aangepast worden en dat gaat niet zo vlot door kapotte printers en netwerkproblemen. Tudo bem, ondertussen kunnen we mooi de details van de training bespreken die maandag a.s. begint en door Diamantina gegeven zal worden.

De training bestaat uit 3 dagen theorie (context en onderzoeksmethode) en 2 dagen praktijk in het veld. Na de training begint het veldwerk meteen, en ook dat spreken we door. Ik ben nog steeds niet helemaal aangepast hier, want ik had wel rekening gehouden met slechte wegen, ontbrekende bruggen, afwezigheid van telefoon en electriciteit, het begin van de zaaitijd voor de keuterboertjes, maar had even over het hoofd gezien dat het district Quissanga vol zit met leeuwen en olifanten, en dat je dus beter geen collega’s in de schemering het veld in kunt sturen. Dat wordt dus laat beginnen en vroeg ophouden, en dus een langere doorlooptijd.

Tijdens ons overleg wordt opeens heel het kantoor naar buiten geroepen, in Nederland zou je denken: brandoefening. Hier lopen we vanuit de airco-koelte een verstikkend hete en vochtige achtertuin in voor een jaarlijkse minuut stilte voor alle AIDS-slachtoffers. We staan in een kring, houden elkaars handen vast, en iemand legt uit dat Aga Khan een beleid heeft om besmette medewerkers en partners te laten behandelen met moderne medicijnen. Het is best een mooi moment, maar misschien wat kort. Na de minuut stilte lopen we weer naar binnen, terwijl een directeur aarzelend aan de spreker van zonet vraagt of dit echt alles was. Een afgemeten “Sim” is het antwoord. Om 14:30 schud ik even handen met de directeur en tekenen we de contracten. Later hoor ik van vrienden dat de man het niet zo nauw zou nemen met de regeltjes, zogenaamd een stereotype van de corrupte Mozambikaan. Och ja, in Nederland ben ik wel gekkere dingen tegengekomen bij klanten in de bouw.

We regelen nog wat laatste dingetjes, Diamantina spreekt met onze opdrachtgeefster af om zondag naar de kerk te gaan (maar dit was toch een islamitische club?) en om 17:00 begint het weekend. Een kwartier later lig ik in het warme water te kijken hoe Pemba er vanuit de Indiche Oceaan uitziet. Ik vind het best mooi.

’s Avonds eet ik met Petra en Andre, en hun kersverse dochter Julieta op een terras met uitzicht op strand en oceaan. Julieta is een lief Mozambikaans weesje dat ze geadopteerd hebben. Morgen gaan ze op bezoek bij de opa en oma van Julieta met grote zakken rijst, bonen en suiker. Ze staan nog aan het begin van de adoptieprocedure. Dat is me een zware bevalling! Meestal kun je de willekeur en chaos van de regeltjes hier gelaten langs je heen laten gaan, omdat er toch niet zoveel op het spel staat. Als het om geld gaat: de bedragen waar het om gaat zijn niet echt indrukwekkend. Als het om tijd gaat: wel irritant, maar met wat training van je geduld wen je daar wel aan. Maar als het om een kind gaat ben je natuurlijk emotioneel en serieus. Ik hoop dat het allemaal goed komt, het plan is dat ze samen kerst gaan vieren in Nederland. Maar er bestaat nog een risico dat ze op Schiphol terug worden gestuurd, hoewel het meisje al wel een paspoort en visum heeft.

Tessa komt me vandaag een weekendje opzoeken hier. Ze is al sinds januari niet meer in Pemba geweest en heeft zin in een beetje strand. Gelukkig heeft ze ook eindelijk weer eens wat positief nieuws over haar werk: een belangrijke collega heeft salarisverhoging gekregen en blijft daarom toch op de faculteit, en de nieuwe directeur van de faculteit is begonnen en blijkt heel sympathiek te zijn. We hopen dat de faculteit een nieuwe impuls krijgt zo, want de afgelopen maanden was het een treurige boel: geen directeur, dus geen beslissingen, en veel mensen die gedemotiveerd raakten of weggingen. Het enige waar ik bang voor ben: als het goed gaat op Tessa’s werk gaat het meestal slecht op mijn werk...

Op zaterdag, 2 September, was mijn verjaardag dus het werd tijd voor een feestje in onze mooie grote tuin! Uiteindelijk waren we de hele dag bezig om hem er een soort woonkamer van te maken incl. hangmat, zit- en loungehoek etc. Een fijne bezigheidstherapie. In Mozambique is een feest geen feest zonder "comida" (eten) en dus hebben we een "churrasco" (Bar-B-Q) georganiseerd met galinha, carne, saladas e mais... Van mijn collega heb ik een schitterende verjaardagstaart gekregen (bom aniversario, Tessa). Bij maar 15 graden 's nachts lieten de tropische temperaturen het afweten, een vuurtje was nodig om iedereen een beetje op te warmen. Het was een leuk feest - ook al hebben we jullie natuurlijk gemist.
De volgende dag hebben we nog lekker in onze groene woonkamer zitten te brunchen - dat is zeker niet de laatste keer dat we een feestje organiseren!

Vanuit Maputo vliegen we door naar Nampula maar hier blijven we maar 2 nachten. We reizen door in richting kust voor een lang weekend Chocas en Ilha de Moçambique. Eerst gaan we naar Chocas waar we heerlijk ontspannen in de huisjes vlakbij het prachtige witte strand en de blauwe zee. Regelmatig passeren de bewoners van het schiereiland ons huisje om schelpen, kreeften of kokosnoten te verkopen. We kopen een grote mand met kreeften en vers gevangen vis voor het avondeten dat de baas van de huisjes voor ons zal klaarmaken. Ook kopen we kokosnoten voor de Mozambikaanse specialiteit ‘arroz de coco’. ‘s Avonds zitten we dan ook heerlijk te smullen! Het is weer volle maan en de baai die vlakbij ons huisje begint loopt bij vloed zo vol dat we afgesneden zijn van de wereld. De tweede avond zijn we van plan om bij een nieuw restaurant in de buurt te gaan eten – hier worden we door studenten van de locale toerismeopleiding bediend – een mooie gelegenheid voor hen om te oefenen. Het restaurant ziet er prachtig versiert uit en we genieten van de avond in ‘os 2 Coqueiros’.

De volgende dag gaan we verder met een locale vissersboot vanuit de baai bij Chocas naar de Ilha de Moçambique. Weer moeten we wachten tot 4 uur ’s middags, wanneer het vloed is en de baai volloopt met water. Uiteindelijk kunnen we vertrekken: op blote voeten langs de kreeften en mangroven door het water en maar op de boot klimmen! Voor mamma is dat wel een avontuur hoor met bijna 60! De overtocht van Chocas naar Ilha gaat heel goed – we zeilen met de wind mee – een prachtig natuurschouwspel met pelikanen en andere watervogels! Soms zie je zelfs een waterschildpad opduiken en weer verdwijnen…

Op de Ilha blijven we 2 nachten in het guest house Escondidinho – waar we wel vaker zijn omdat het eten daar lekker is. Hier ontmoeten we veel bekenden en bekijken ’s avonds de voorstelling van een locale dansgroep. We bezoeken het Fort en het museum (zie verhaal Pieter over de Ilha de Moçambique). In het Fort zitten tegenwoordig de leerlingen van de lagere school omdat hun eigen school wordt verbouwd. Het is een mooi gezicht – al die scholieren in hun netjes gestreken schooluniform. Geen meiden met vetrollen die hun witte buik willen showen.

Met Marc en Marieke waren we al in Zuid-Afrika. Dus halen we Lyanne in Johannesburg op en beginnen 2 dagen later aan onze safari in het Krugerpark: In het park zien we de Big Five (leeuwen, buffels, olifanten en neushoorns), behalve het Luipaard. We logeren in een mooi camp aan het water en dus kunnen we de nijlpaarden vanuit de eerste rij bekijken! Net als de olifanten en het neushoorn tijdens de morning walk! Op safari gaan betekent vroeg opstaan (soms wel om 5 uur) maar dat is dan ook echt wel de moeite waard.

Na de safari rijden we met een touring car vanuit Nelspruit naar Maputo, de hoofdstad van Mozambique. Het is erg spannend – vooral het overschrijden van de grens! Dat gaat nog zoals in Europa in de goede oude tijd (en dat heb ik amper meegemaakt natuurlijk). De spullen blijven in de bus, behalve de producten die wij in Zuid-Afrika hebben gekocht omdat je ze in Mozambique niet kunt krijgen óf omdat ze daar te duur zijn (filmcamera, diverse computerspullen, medicijnen etc.). Aangezien wij toeristen zijn kunnen we de BTW terugvragen. Dat is maar goed ook – dan heb je tenminste nog iets te doen terwijl je 2 uur staat de wachten aan de grens. Ik heb nog een klein probleem met de grensagent: ze denken dat ik sinds mijn laatste bezoek in Zuid-Afrika illegaal in het land was gebleven. Het kost me een uur om de agent te overtuigen dat dat niet het geval is. Uiteindelijk vinden ze de juist stempel in mijn passpoort en kan ik gaan – geluk gehad. Als we de bus in willen staat een Mozambikaaanse douaneagent druk te praten met de Mozambikaanse buspassagiers. Hij is op zoek naar producten die illegaal vanuit Zuid-Afrika worden ingevoerd, tja, daar staan we dan met onze tas vol spullen in onze handen. Gelukkig laat hij het uiteindelijk afweten en kunnen we rustig met de bus verder.

Als we ’s avonds in Maputo aankomen zijn we blij met de luxe hotelkamer. Maputo is op het eerste gezicht een wat rommelige stad – maar gedurende de 2 dagen die wij daar verblijven krijgen we een positief beeld. We varen met de boot naar de overkant van de baai en Arjen laat ons ook de andere mooie plekken van de stad zien. We genieten ervan om weer in Mozambique te zijn!

Marieke en Marc zijn zaterdagochtend aangekomen! Wat raar om hen hier op bezoek te hebben, gewoon makkelijk in het Nederlands te kunnen praten, en om hen te laten zien hoe we hier leven. Het lijkt of we elkaar pas nog gezien hebben, niet het gevoel dat er alweer een half jaar tussen heeft gezeten. Wel te gek om hun weer te zien.

Wat ik heel grappig vind is om mijn eigen gevoel van destijds bij hen terug te zien, vrijwel identiek. Is dit veilig? Kun je dat water echt wel drinken? Heb ik nou niet net heel veel geld uitgegeven voor die taxirit, want er stonden echt heel veel nullen op dat bankbiljet. En wat een idioot verschil tussen rijk en arm binnen Mozambique, een geblindeerde splinternieuwe Toyota LandCruiser naast een arme donder in een kapotte broek met een tros bananen op z'n hoofd. Shit, een mug op m'n been, heb ik nou al malaria?

Gelukkig hebben zij wat meer geluk met het weer, het is nu zelfs koeler dan in NL, dus dat maakt het wel wat relaxter. Gisterochtend hebben we ze opgehaald op het vliegveld. Armaro, onze stille kracht in het huishouden, heeft lekker matapa voor ons 4-en gekookt (maar niet met garnalen hoor!), het bekendste lokale recept. Gelukkig viel net de stroom uit toen hij aan het koken was, dus werd de bewaker er op uit gestuurd om houtskool te kopen. Want gas heeft men hier (gelukkig) niet, elektrisch koken ging niet, dus hebben we het houtskoolkacheltje op het balkon opgestookt. Zo kregen Mariek en Marc meteen een lekkere indruk van de normale gang van zaken hier.

Daarna wat uit liggen puffen en nog een rondje in de brakke auto van WE consult gedaan, richting platteland. Leuk om te laten zien hoe dat eruit ziet. 's Avonds hebben we voetbal gekeken, de verliezersronde van het WK, wij waren de enige supporters van de Duitse Mannschaft hier tegen Portugal.

Vandaag moest ik 's morgens nog effe werken, de rest heeft vanmorgen aan de telefoon gehangen om de koffer van Marc te achterhalen, die is nog niet aangekomen. Vanmiddag zijn we met de chapa (oude volle minibus) naar de markt gegaan, hoorde ook bij hun verplichte Mozambique-integratie-cursus. Ik hield mijn hart vast, want ik weet nog dat ik het op de zondagsmarkt de eerste keer niet echt naar mijn zin had door de zakkenrollers die gezellig tegen je aan knuffelen, en de toch wat erg attente verkopers. Maar vandaag viel het mee, geen zakkenroller gezien, niet te warm, en nog een paar leuke lappen stof en een stevig touw voor de hangmat kunnen scoren (Marc, Marieke en pa & ma bedankt). Ik liet net de fotos van de markt aan Marieke zien. Zij: Wat een mooie kleuren, te gek! Dat had ze vanmiddag helemaal niet door. Ik weet nog dat ik de eerste tijd hier ook een soort tunnelview had: je filtert een heleboel uit je waarneming omdat er zoveel vreemds op je afkomt.

We zijn flink verwend door het thuisfront: oma heeft de verzending van mijn glutenvrije meel gefinancierd, we hebben hele lieve brieven en kaarten gekregen, een heerlijke tweepersoons hangmat voor in de tuin, en nog veel meer moois en fijns. Bedankt allemaal!

Mariek heeft al 10 keer gezegd dat ze nu pas echt bewondering heeft dat we hier wonen. In het begin voelde het bij ons ook zo, maar het is in 6 maanden erg gewoon geworden. Mijn bezoek wacht op me, tot later!

Vegetarian matapa:
½ kg of cassava leaves (or pumpkin leaves, or some sort of dark green leaves)
6 cloves garlic
4 chilis
1 tsp salt
1 can coconut milk
1 cup ground peanuts

Chop the cleaned and dry leaves as small as possible. These should actually be ground if you can. Throw leaves in a pot with some salt, the garlic (which could be ground in with the leaves), and the chilis. Cook the leaves dry. When they are dry add coconut milk and ground peanuts. Boil and then simmer for an hour or so. If you are feeling sassy, you can use ground cashews instead of peanuts.